Valutapositie is de verhouding tussen activa en passiva van een commerciële bank, die ontstaat bij het uitvoeren van transacties met gelden in vreemde valuta. Bij het uitvoeren van valutatransacties is er een risico verbonden aan veranderingen in valutakoersen. Door competent beheer van de valutapositie kan de stabiliteit van een commerciële bank worden gewaarborgd en worden verliezen in verband met valutarisico's vermeden.
Soorten valutaposities
Afhankelijk van de verhouding van vorderingen en verplichtingen in een aparte vreemde valuta zijn er:
- gesloten valutapositie;
- open valutapositie.
Een gesloten valutapositie wordt gevormd wanneer de vorderingen en verplichtingen voor een bepaalde valuta gelijk zijn, in welk geval het risico niet ontstaat. Bij mismatch van vorderingen en verplichtingen voor een aparte vreemde valuta wordt een open vreemde valutapositie (OCP) gevormd. Het kan lang of kort zijn.
Als de activa van de bank haar passiva in een bepaalde valuta kwantitatief overtreffen, ontstaat er een long open-end positie. Wanneer de verplichtingen de activa overschrijden, wordt een korte ORP gevormd.
Laten we eens kijken naar het verschil tussen lang en kort met een praktisch voorbeeld. Op het moment van opening was de deviezenpositie van de commerciële bank gesloten. Overdag doet de klant een aankoop van 100.000 euro voor dollars. Marktwisselkoers: 1 EUR = 1, 1323 USD. Bij verkoop van 100.000 euro krijgt de bank 113.230 dollar. Als gevolg van de operatie zal een korte open wisselkoers in euro's en een lange open wisselkoers in dollars worden gevormd. In deze situatie kan een commerciële bank een valutapositie zonder risico en zonder winst sluiten door euro's tegen dezelfde koers te kopen. Stel dat de bank euro's goedkoper zou kunnen kopen, bijvoorbeeld tegen de koers van 1 EUR = 1,0992 USD. In dit geval kan de bank niet alleen haar valutapositie sluiten, maar ook winst maken:
113.230 - 1.0992 × 100.000 = 3310 USD
Mechanismen voor het reguleren van een open valutapositie
Een open valutapositie gaat altijd gepaard met risico. Om de negatieve impact ervan te minimaliseren, worden twee methoden voor valutapositieregulering gebruikt: hedging en limiet.
Hedging is een reguleringsmethode die een compenserende valutapositie creëert. Met deze aanpak wordt het ene risico geheel of gedeeltelijk gecompenseerd met een ander valutarisico. Meestal omvat hedging het balanceren van koop-verkooptransacties van de respectieve valuta's.
Een lange ORP voor een bepaalde valuta betekent bijvoorbeeld dat de aankoopvolumes van die valuta de verkoopvolumes overschrijden. In dit geval is het noodzakelijk om een onderscheid te maken tussen de eisen en verplichtingen van een commerciële bank door een balanceringstransactie af te sluiten voor de verkoop van deze valuta. Als de bank een short open-end positie heeft, dan overtreffen de verkoopvolumes van een bepaalde valuta de inkoopvolumes. In dit geval is het mogelijk om het valutarisico te compenseren door deze valuta extra aan te schaffen.
Limiting is een reguleringsmethode waarbij een commerciële bank limieten stelt aan open wisselkoersen. Beperkingen op de omvang van de valutapositie kunnen op verplichte of vrijwillige basis worden vastgesteld.
In overeenstemming met Instructie nr. 124-I van de Bank of Russia van 15 juli 2005 (zoals gewijzigd op 1 september 2015), mag de som van alle OCP niet meer bedragen dan 20% van het eigen vermogen van de kredietinstelling. En de waarde van de open wisselkoers in bepaalde valuta's mag niet hoger zijn dan 10% van het eigen vermogen van de bank.
