De vraagstukken met betrekking tot materiële schade lopen uiteen, omdat schade zowel kan optreden bij verkeersongevallen als bij overstromingen van woningen of als gevolg van gepleegde misdrijven. Maar er zijn gemeenschappelijke kenmerken van vergoeding en waardering die al deze gevallen met elkaar verbinden.
Vergoeding voor materiële schade
Onder materiële schade wordt verstaan het toebrengen van schade aan andermans eigendom als gevolg van beschadiging of vernieling. Deze schade kan zowel aan een natuurlijke persoon als aan een rechtspersoon worden toegebracht. Volgens de wet moet schade aan eigendommen volledig worden vergoed.
Maar er zijn uitzonderingen die vrijwaren van aansprakelijkheid voor veroorzaakte materiële schade. Bijvoorbeeld bij een ongeval, met een verzekerd voertuig, vergoedt de schuldige alleen de schade aan het deel dat de verzekeringsuitkering niet dekt. In het geval van een ongeval moet er een gerechtelijk bevel zijn op de veroordeling van het ongeval. Als er een misdrijf is gepleegd, dan moet er een rechterlijke uitspraak zijn die dit kan bevestigen. Alleen dan is het mogelijk om vergoeding van schade te vragen. Wanneer bij een ongeval een eenvoudig protocol wordt opgesteld, geeft dit alleen de kans op erkenning van het feit van de schade door de rechter.
Volgens de wet zijn burgers aansprakelijk voor de door henzelf veroorzaakte schade. Maar ook hier wordt afgeweken van de algemene regels, hebben kinderen schade aan eigendommen veroorzaakt, dan zijn de ouders of instellingen onder wiens toezicht de kinderen zijn geplaatst verantwoordelijk. Maar als op het moment van het bereiken van de 18-jarige leeftijd de schade niet is betaald en de verantwoordelijken voor het kind niet in staat zijn om het te vergoeden, kan de overtreder, als er voldoende eigendom is, voor de rechter worden gebracht.
Schade veroorzaakt door de schuld van een ambtenaar wordt door de staat betaald uit begrotingsmiddelen.
Schade aan eigendommen
Het beoordelen van materiële schade is geen gemakkelijke taak en vereist vaak de hulp van een professionele taxateur. Meestal gebeurt de beoordeling via een rechtbank op initiatief van de partij die dat wenst. Verder wijst de rechtbank een onderzoek aan, dat wordt betaald door de initiatiefnemer voor de beoordeling.
Het rapport van een buitengerechtelijke taxateur kan worden afgewezen omdat de wet bepaalt dat de taxatie moet worden uitgevoerd door een gerechtelijke deskundige die het certificaat heeft behaald.
Ook is het mogelijk om, alvorens tot een rechtszaak over te gaan, contact op te nemen met een notaris, die het recht heeft om een onderzoek in te stellen om de schade vast te stellen. De deskundige die het onderzoek uitvoert, moet in het bezit zijn van een certificaat dat recht geeft op het verrichten van taxatiewerkzaamheden.
In de rechtbank moet de eiser bewijzen dat hij materiële schade heeft veroorzaakt, en de verweerder moet bewijzen dat de schade buiten zijn schuld is veroorzaakt. Als beide partijen het feit van schade erkennen, dan zal de vraag alleen zijn in de hoogte van de vergoeding voor schade.