De economische indicator van het kostenaandeel wordt meestal gebruikt bij de analyse van de productie, het stelt u in staat om in te schatten welk aandeel in de productiekosten op bepaalde kosten valt.
Bij het analyseren van het kostenaandeel worden indicatoren gebruikt van zowel het totale aandeel van de kosten in de productie als het aandeel van de individuele kosten (bijvoorbeeld materiaal of hun componenten - grondstoffen, energie). De formule voor het berekenen van het soortelijk gewicht van de productiekosten kan als volgt worden weergegeven: kosten / primaire kosten * 100%.
De productiekosten bij een onderneming bestaan bijvoorbeeld uit de kosten van grondstoffen (150 duizend roebel), lonen van werknemers (100 duizend roebel), huur (50 duizend roebel) en energiekosten (20 duizend roebel). De kostprijs is dus 320 duizend roebel. Rest nog om te bepalen welk soortelijk gewicht op elk van de kostengroepen valt. Het aandeel van de kosten voor grondstoffen is dus 47% (150/320 * 100), voor lonen - 31% (100/320 * 100), voor huur - 16% (50/320 * 100), de overige 6% zijn voor elektriciteit…
Soorten productiekosten
Voor de analyse worden in de regel niet de totale kosten van de onderneming gebruikt, maar aparte groepen van kosten. Meestal worden de volgende groepen kosten gebruikt in economische analyse:
- materiaalkosten - de kosten van bijgekochte materialen, halffabrikaten en grondstoffen, hieronder vallen ook de kosten van transportdiensten, douanerechten;
- energiekosten de kosten van elektriciteitskosten;
- arbeidskosten - salarissen, vergoedingen, voordelen van het belangrijkste productiepersoneel van de onderneming;
- inhoudingen voor sociale behoeften;
- afschrijving van vaste activa - het bedrag van de aftrekposten voor het herstel van vaste activa;
- overige kosten (bijvoorbeeld huur, aflossing lening).
Analyse van de structuur van productiekosten
Een analyse van het soortelijk gewicht van de kosten is nodig om de structuur van de productiekosten en manieren om deze te verlagen te begrijpen. Met een verlaging van de kosten groeit de winst en winstgevendheid van de onderneming.
In verschillende industriële sectoren is het aandeel van bepaalde kosten verschillend. Afhankelijk van welke kosten de overhand hebben, kan men materiaalintensieve, arbeidsintensieve, energie-intensieve bedrijfstakken en segmenten met een hoog gewicht aan afschrijvingskosten onderscheiden.
Materiaalintensieve industrieën zijn bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie en de lichte industrie. In dit geval valt het grootste deel van de kosten op grondstoffen en materialen voor productie. En een vermindering van de hoeveelheid grondstoffen die bij de productie wordt gebruikt (vanwege rationele besparingen) of de kosten ervan leidt tot een verlaging van de kosten en een toename van de winst van de onderneming.
De arbeidsintensieve zijn onder meer de kolen- en mijnbouwindustrie. Hier vallen de belangrijkste kosten op het loonfonds en de sociale zekerheidsbijdragen. Door optimalisatie van het aantal medewerkers kan de winstgevendheid van de productie worden vergroot.
Energie-intensieve industrieën omvatten metallurgische productie. De belangrijkste factor bij het verhogen van het rendement op de productie is een afname van het energieverbruik en een verlaging van de energie-intensiteit.
Industrieën met een hoog aandeel afschrijvingskosten zijn bijvoorbeeld de olie- en gasindustrie. Als het aandeel van de afschrijvingen in de kosten en in de productiekosten toeneemt, duidt dit op een afname van de kapitaalproductiviteit.
In de regel wordt de analyse van het soortelijk gewicht van kosten uitgevoerd in dynamiek ten opzichte van de vorige periode, of in vergelijking met de geplande waarden voor de rapportageperiode.
